Egzema, znana również jako wyprysk skórny, to powszechna dolegliwość dermatologiczna, która dotyka coraz więcej osób. Zmiany w naszym środowisku oraz rosnąca liczba zanieczyszczeń przyczyniają się do wzrostu przypadków tej choroby, która charakteryzuje się silnym zaczerwienieniem, grudkami i uporczywym świądem skóry. Aby skutecznie radzić sobie z egzemą, istotne jest zrozumienie jej mechanizmów, czynników wywołujących oraz metod leczenia i pielęgnacji.

Czym jest egzema?

Co to jest egzema? Egzema to ogólne określenie na grupę schorzeń dermatologicznych, które mogą mieć różne przyczyny – zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Jest to stan zapalny skóry, który bardzo często rozwija się w wyniku kontaktu z konkretnym alergenem. Zmiany chorobowe na skórze pacjenta z egzemą są źródłem znacznego dyskomfortu, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Podstawą skutecznego radzenia sobie z tą dolegliwością jest zrozumienie mechanizmów powstawania egzemy oraz właściwa pielęgnacja skóry. Po więcej informacji zapraszamy na stronę Ducray.

Egzema a atopowe zapalenie skóry – czy to to samo?

Często zamiennie używa się określeń „egzema” i „atopowe zapalenie skóry” (AZS), jednak nie są to tożsame pojęcia. Egzema to ogólne określenie na grupę chorób dermatologicznych, które charakteryzują się stanem zapalnym skóry. AZS jest natomiast konkretną odmianą egzemy, która ma podłoże alergiczne i najczęściej rozwija się we wczesnym dzieciństwie. Chociaż AZS jest jednym z rodzajów egzemy, to nie można ich traktować jako synonimów, ponieważ egzema może mieć różne przyczyny.

Przyczyny egzemy

Egzema może mieć wiele różnych przyczyn, dlatego wyróżnia się dwa główne typy tej dolegliwości:

Egzema egzogenna (kontaktowa)

Powstaje w wyniku kontaktu skóry z czynnikiem zewnętrznym, takim jak składnik pożywienia, kosmetyku, biżuterii czy odzieży. Kluczowe w leczeniu egzemy kontaktowej jest zidentyfikowanie alergenu i wyeliminowanie go z codziennego życia pacjenta.

Egzema endogenna

Egzema może mieć podłoże wewnętrzne, wynikające z genetycznych predyspozycji organizmu lub zaburzeń hormonalnych, co utrudnia leczenie, ponieważ nie można łatwo wyeliminować przyczyny. Dodatkowo, do czynników ryzyka rozwoju egzemy zalicza się nadwrażliwość układu odpornościowego, niedobory składników odżywczych, takich jak kwasy tłuszczowe, cynk czy biotyna, oraz zaburzenia bariery naskórkowej, na przykład mutację genu kodującego filagrynę. Zrozumienie przyczyn egzemy jest istotne dla dobrania odpowiedniego leczenia.

Objawy egzemy

Niezależnie od przyczyn, objawy egzemy są dość charakterystyczne i obejmują:

• silne zaczerwienienie i lekki obrzęk skóry,
• powstawanie grudek lub pęcherzyków, często wypełnionych płynem surowiczym,
• tendencja do nadkażeń i powstawania strupków,
• uporczywy świąd, który prowokuje drapanie zmian,
• wysuszenie i łuszczenie się skóry.

W przebiegu egzemy można wyróżnić 3 fazy:

1. ostrą – z silnym rumieniem, pęcherzykami i wysiękiem
2. podostrą – ze złuszczaniem naskórka i powstawaniem strupków
3. przewlekłą – z przerostem naskórka, intensywnym złuszczaniem i nasilonym świądem

Objawy egzemy mogą się różnić w zależności od wieku pacjenta oraz konkretnej postaci choroby.

Pielęgnacja skóry z egzemą

Właściwa pielęgnacja jest kluczowa w łagodzeniu objawów egzemy i zapobieganiu nawrotom. Należy pamiętać o kilku zasadach:

• unikać długich, gorących kąpieli, które mogą dodatkowo podrażniać skórę,
• stosować delikatne, hipoalergiczne produkty myjące, bez mydła, parabenów i innych związków drażniących,
• wybierać kosmetyki pielęgnacyjne bogate w emolienty, które odbudowują barierę hydrolipidową naskórka
• unikać produktów zawierających substancje uczulające, takie jak konserwanty, zapachy czy oleje mineralne

Pomocne mogą być także naturalne preparaty ziołowe, takie jak wyciągi z łopianu, rumianku czy szałwii, które działają przeciwzapalnie i łagodzą swędzenie.

Leczenie egzemy

Egzema nie jest chorobą całkowicie uleczalną, dlatego leczenie koncentruje się na łagodzeniu objawów. Metody terapeutyczne obejmują eliminację czynników wywołujących zmiany skórne, stosowanie miejscowych preparatów przeciwzapalnych i regenerujących oraz wdrażanie leczenia ogólnego, w tym leków antyhistaminowych, immunosupresyjnych i antybiotyków. Fototerapia promieniami UV może być pomocna w niektórych przypadkach. Ważnym elementem terapii jest odpowiednia pielęgnacja skóry, która wzmacnia jej barierę ochronną i zapobiega nawrotom. Leczenie egzemy wymaga indywidualnego podejścia i ścisłej współpracy pacjenta z dermatologiem lub alergologiem, co zwiększa szanse na skuteczne opanowanie tej przewlekłej choroby skóry.

Podsumowanie

Egzema to złożona i wieloaspektowa dolegliwość dermatologiczna, która dotyka coraz więcej osób. Zrozumienie mechanizmów powstawania, różnorodnych objawów oraz metod leczenia i pielęgnacji jest podstawą skutecznego radzenia sobie z tą uciążliwą chorobą skóry. Ścisła współpraca z lekarzem specjalistą oraz systematyczna, odpowiednia pielęgnacja stanowią podstawę długotrwałej poprawy stanu skóry pacjentów z egzemą.